วัดพระธาตุม่อนพระเจ้าหลาย หรือวัดพระเจ้าหลวง

พระธาตุม่อนพระเจ้าหลาย วัดพระเจ้าหลวง แม่ขะจาน ต.แม่เจดีย์ อ.เวียงป่าเป้า จ.เชียงราย พระธาตุม่อนพระเจ้าหลาย เป็นพระธาตุที่เก่าแก่ กว่าพันปี ไม่ปรากฏหลักฐานทางประวัติศาสตร์ว่าใครเป็นคนสร้างขึ้นมา พระธาตุม่อนพระเจ้าหลาย มีความเป็นมาสลับซับซัอน อัศจรรย์ ตามที่คนโบราณได้เล่าสืบต่อกันมาพระธาตุม่อนพระเจ้าหลายนี้มีถ้ำอัศจรรย์อยู่ ซึ่งภายในมีพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์มากมาย อีกทั้งยังมีเครื่องทรงของใช้สอยของกษัตริย์ในสมัยเก่าก่อนมาเก็บไว้ ภายในวัดมีสถานที่ต่างๆ และยังมีพระธาตุม่อนพระเจ้าหลายตั้งสูงตระการบนยอดเขาอย่างเด่นชัดสวยงาม สร้างเสร็จเมื่อปี พ.ศ 2554 โดยครอบพระธาตุองค์เดิมที่มีอายุหลายพันปี

คนโบราณเก่าแก่เล่าต่อกันมาว่า ม่อนเขาลูกนี้มีถ้ำอัศจรรย์ภายในถ้ำมีพระพุทธรูปทองคำศักดิ์สิทธิ์มากมายมหาศาลพร้อมทั้งเครื่องประดับและของใช้สอยต่างๆ ของกษัตริย์สมัยก่อนได้นำมาเก็บรักษาไว้ในถ้ำแห่งนี้ เมื่อยามมีภัยไม่สงบพร้อมทั้งได้อยู่ ผู้มีศีลสัจจะ ผู้เฒ่าเล่าว่าเมื่อทางวัดที่อยู่ข้างล่างมีเทศกาลงานบุญต่างๆ ก็ยังสามารถยืมของไปใช้ในงานได้เมื่อเสร็จงานแล้วก็ส่งคืนถ้ำเหมือนเดิม ถึงไม่มีคนดูแลแต่คนสมัยก่อนคิดว่าก็ต้องมีผีสางเทวดาดูแลของในถ้ำอยู่ แต่ต่อมาระยะหลังผู้คนไม่มีศีลสัจจะมีความโลภมากเมื่อยืมของแล้วไม่ส่งคืนเหมือนเดิมจึงเกิดอาเพศทำให้หินก้อนใหญ่หล่นลงมาปิดปากถ้ำ ตั้งแต่นั้นมาผู้คนจึงไม่มีโอกาศยืมของและได้เห็นภายในถ้ำพระเจ้าหลายอันพิสดารแห่งนี้อีกเลย

พระธาตุม่อนพระเจ้าหลาย ความหมายก็คือ เป็นพระธาตุเจดีย์ที่มีพระพุทธรูปมากมาย หลวงหลาย หมายถึง พระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ที่มีอยู่ภายในถ้ำมากมาย(ภาษาเหนือ-กลาง คำว่าม่อน หมายถึง เขา, หลาย หมายถึง มากมาย) ทุกคนจึงเรียกชื่อว่าพระธาตุม่อนพระเจ้าหลายสืบต่อกันมา